2019-09-11 lezing Vorstengraf Oss – Sasja van der Vaart

 Posted on 13 juni 2019

Ongeveer 3000 jaar geleden werd in een gebied dat nu ten zuiden van Oss ligt een man begraven. Hij was 30 tot 40 jaar oud en moet bij leven een indrukwekkende verschijning zijn geweest. Zoals gebruikelijk in de vroege ijzertijd werd hij gecremeerd en bijgezet in een urn. Bijzonder is het feit dat de urn van brons was en dat een serie bijzondere objecten werd meegegeven: decoraties van paardentuig en een juk, geïmporteerd wollen textiel, een slachtmes met slijpsteen, een bijl, ijzeren scheermessen, een geribde houten kom en een indrukwekkend lang zwaard dat rijk versierd was met goud, brons, bewerkt been en lood. Het blad van het rondgebogen zwaard was in een wollen doek gewikkeld. De objecten waren, samen met de crematieresten, zorgvuldig in de bronzen grafurn geplaatst.

De man in zijn urn werd bijgezet in een voorouderlijke grafheuvel uit de bronstijd die deel uitmaakte van een eeuwenoud funerair landschap. Over de bronstijdgrafheuvel werd een nieuwe grafheuvel aangelegd. Dit is de grootste grafheuvel die we in Nederland kennen: het Vorstengraf van Oss. Het graf maakt deel uit van een groep van enkele tientallen zogenaamde Vorstengraven die bekend zijn uit de Lage Landen. Deze graven zijn niet alleen zeer rijk, maar de grafgoederen zijn veelal importen uit de Centraal Europese Hallstattcultuur. De Vorstengraven zijn dus het resultaat van indrukwekkende contactnetwerken over honderden kilometers. Recent onderzoek naar deze graven heeft geleid tot vernieuwde inzichten.

Sasja van der Vaart-Verschoof is een archeoloog gespecialiseerd in Europese prehistorie en promoveerde in 2017 op haar onderzoek naar vroege ijzertijd Vorstengraven en andere elite graven in de Lage Landen. In 2018 won zij de Joseph Déchelette European Archaeology Prize. Haar huidige onderzoeksproject richt zich op de elite-netwerken van Europa tijdens de vroege ijzertijd. Vanuit haar bedrijf the Overdressed Archeologist & Editor werkt zij als een freelance onderzoeker en redactrice, en is zij een actief lid van de programmacommissie voor de jaarlijkse bijeenkomst van archeologen in Nederland, de Reuvensdagen.

Sasja van der Vaart-Verschoof rekent zich tot de vierde generatie archeologen die zich, uitgerust met steeds betere technieken, buigt over de elitegraven. Tijdens de lezing vertelde Sasja over de vorstengraven ten zuiden van Oss en legde het verband met andere vorstengraven in West- en Midden-Europa. Boeiend was haar uiteenzetting over sporen die vertellen over grafrituelen uit de brons- en vroege ijzertijd. Tenslotte rekende ze af met romantische voorstellingen van stoere Kelten die in onze streken gewoond zouden hebben.

Voor meer informatie over Sasja en haar werk als archeologisch adviseur, onderzoeker & redacteur kun je terecht op haar website www.vandervaart-verschoof.com